Pre-productie tips voor je eerste documentaire

Een documentaire maken is spannend — zeker als het je eerste keer is. Dat gold ook voor mij toen ik begon aan een portretfilm over Bas, een inspirerende man die na een motorongeluk verlamd raakte, maar alsnog triathlons volbrengt. Omdat ik wilde dat deze docu écht goed werd, heb ik veel aandacht besteed aan de pre-productie. In deze blog deel ik mijn aanpak, zodat jij hier hopelijk ook iets aan hebt voor je eigen projecten.

1. Werk met een overzichtelijke pre-productie tool

Mijn volledige pre-productie heb ik gedaan in Notion. Daarin heb ik alles verzameld:

• Inspiratie (video’s en stilstaande beelden)

• Shotlist

• Interviewvragen

• Testshots

• Locaties (met Google Maps-links)

• Todo’s en planning

• Gearlist en basisinstellingen

Op die manier heeft iedereen in het team altijd toegang tot dezelfde informatie. Je houdt overzicht én het voorkomt last minute stress op de draaidag.

2. Verzamel visuele inspiratie

Een goede voorbereiding begint met het verzamelen van inspiratie. Ik heb vier video’s gekozen die qua onderwerp én cinematische look aansloten bij wat ik voor ogen had. Uit deze video’s haalde ik screenshots en categoriseerde ik ze in vier groepen: fietsen, zwemmen, detailshots en interview. Zo bouwde ik een visuele gids op die mij hielp tijdens de voorbereiding én tijdens de shoot zelf.

3. Denk na over interviewcompositie

Voor het interview had ik drie inspiratiebeelden, waarvan twee afkomstig van regisseur Mark Bone. Wat ik hier mooi aan vond:

• Geschoten op 24mm voor meer context

• Ruimte voor elementen zoals de rolstoel of omgeving

• Locatiekeuze met betekenis, zoals een garage met motoren

Daarnaast plande ik een tweede camera (B-cam) op 50mm en een floating cam op een 70-200mm voor detailshots. Deze combinatie geeft flexibiliteit in beeld en sfeer.

4. Doe testshots op locatie

Ik bezocht Bas van tevoren met mijn A7S III en gebruikte mijn 24mm en 50mm lenzen om testshots te maken. Zo kon ik de locatie goed inschatten qua compositie en licht. Kleine dingen zoals een te drukke achtergrond of onverwacht tegenlicht kun je dan al tackelen vóór de draaidag. Neem ook gear zoals vlaggen en een rookmachine mee om de sfeer precies zo te krijgen als je wilt.

5. Bepaal vooraf je camera instellingen

Voor deze documentaire koos ik de volgende instellingen:

• 25 fps voor een realistische look, met af en toe 100 fps voor slow motion

• All-Intra codec voor maximale kwaliteit

• S-Log3 / S-Gamut3.Cine

• 2.35:1 aspect ratio met markers op camera en monitor

• Groot diafragma voor mooie bokeh en subject-separatie

• Gelijkgezette witbalans tussen camera’s

Door dit vooraf vast te leggen voorkom je dat je op de draaidag moet improviseren.

6. Bereken je budget, ook al verdien je er (nog) niets aan

Deze docu is een passieproject, maar ik houd toch bij hoeveel tijd en geld het me kost. Dat is handig voor de toekomst, mocht je de film ooit willen verkopen of inschatten wat zo’n project echt waard is.

7. Maak een uitgebreide shotlist

In Notion maakte ik een database met alle shots: van tijd, tot type shot, tot locatie. Bijvoorbeeld: rolling shots waarbij Bas handbiket, waarvoor ik in de kofferbak met een gimbal ga zitten. Door vooraf alles te plannen weet je zeker dat je niks mist tijdens het draaien.

8. Werk aan je interviewvragen, maar ken ze uit je hoofd

Ik werk mijn vragen eerst uit in bullets, gebaseerd op gesprekken met de hoofdpersoon. Daarna probeer ik ze uit mijn hoofd te leren. Zo houd je een echt gesprek in plaats van een vragenlijstje af te werken — een tip die ik leerde van Mark Bone. Omdat ik inmiddels aardig wat corporate interviews heb gedaan, voelt dit steeds natuurlijker.

9. Bouw je scènes op met sfeer

In de zelfgebouwde lift van Bas wil ik bijvoorbeeld licht van boven en wat backlight toevoegen. Met grote ramen in de winkel gebruik ik vlaggen om het licht te controleren en voeg ik rook toe voor een cinematografische sfeer. Dit soort keuzes zijn essentieel om je documentaire visueel naar een hoger niveau te tillen.

Wil je zien hoe ik deze documentaire maak? Ik documenteer mijn hele proces.
Bekijk hier de behind the scenes van dag 1 en dag 2.
En hier de editing workflow en nog eens 50 editing tips.