Zo voorkom je noise in je video’s: de ultieme gids voor clean low light beelden

Noisy beelden zien er al snel amateuristisch uit. En dat is zonde, want met de juiste technieken kun je ook in donkere omstandigheden hele professionele video’s maken. In deze blog neem ik je stap voor stap mee door alles wat je moet weten over het voorkomen van noise. Van de belangrijkste principes tot geavanceerde technieken waarmee je zelfs met hoge ISO-waardes alsnog cleane beelden krijgt.

Wat veroorzaakt noise eigenlijk?

Er is veel verwarring over waar noise vandaan komt. Veel mensen denken dat het ligt aan het profiel waarin je filmt, zoals Log, dat van zichzelf al veel noise zou bevatten. Maar dat is niet waar. De echte oorzaak van noise is onderbelichting – vooral in de schaduwen. Als je te donker filmt, zeker in low light, dan komen je schaduwpartijen onder de zogenaamde noise floor. Dáár ontstaat het probleem.

En ja, ISO speelt ook een rol. Iedere stap dat je de ISO verhoogt, kan technisch zorgen voor meer noise. Maar zelfs dan geldt: liever een shot met hogere ISO en goede belichting, dan een shot met lage ISO dat onderbelicht is.

Noise ontstaat op twee momenten

1. Tijdens het filmen
   Slechte belichting, te hoge ISO of verkeerd ingestelde profielen kunnen zorgen voor noisy beelden. Maar vooral onderbelichting is funest.

2. Tijdens het editen
   Als je achteraf probeert om schaduwen op te lichten in post-productie, wordt de noise vaak nóg zichtbaarder. Daarom geldt: liever goed belichten tijdens het filmen dan achteraf corrigeren.

De basisprincipes voor schone beelden

1. Houd je ISO zo laag mogelijk

Blijf zo dicht mogelijk bij de base ISO van je camera.

2. Gebruik een lichtsterke lens

Een prime-lens van f/1.8 of f/1.4 helpt enorm. Een 50 mm f/1.8 is vaak betaalbaar en maakt een groot verschil in donkere omstandigheden.

3. Vermijd slow motion

Gebruik 25 fps met een sluitertijd van 1/50. Bij slow motion moet je sluitertijd omhoog en wordt je beeld juist weer donkerder.

4. Voeg licht toe

Lukt het niet om goed te belichten? Gebruik dan lampen. Zelf gebruik ik vaak meerdere lampen tegelijk in mijn studio om alles goed uit te lichten.

5. Gebruik een full-frame camera (indien mogelijk)

Grotere pixels = meer licht = minder noise. Camera’s zoals de Sony A7S III zijn daar perfect voor, zeker in combinatie met weinig megapixels.

Welk profiel gebruik je het beste?

• Op een 8-bit camera (zoals Sony A7 III):
  Gebruik Standaard, Cine2, Cine4 of HLG3. Vermijd Log-profielen.

• Op een 10-bit camera (zoals A7S III):
  Dan kun je wél S-Log3 gebruiken, mits je goed overbelicht. Dankzij 10-bit 4:2:2 heb je genoeg ruimte in grading om je beeld terug te brengen naar iets moois.

De kracht van overbelichten

De belangrijkste pro techniek voor HLG en LOG profielen: Expose to the Right (ETTR). Je belicht je beeld bewust wat lichter dan de realiteit, zodat je schaduwen boven de noise floor komen. Vervolgens breng je je beeld in post weer terug naar neutraal. Hierdoor krijg je:

• Minder zichtbare noise

• Meer flexibiliteit in grading

• Betere kleurinformatie

Je kunt dit meten met:

• Histogram: zo ver mogelijk naar rechts, zonder je highlights te clippen.

• Zebra’s: zet je zebra’s bijvoorbeeld op 90. Zie je ze op je highlights verschijnen? Dan ben je iets te ver.

✅ Let op: met 8-bit camera’s kun je dit minder goed doen dan met 10-bit camera’s. En wees voorzichtig met huidskleur – die moet je niet opofferen voor ETTR.

Tot slot

Clean beelden in low light zijn geen kwestie van geluk, maar van techniek. Als je goed begrijpt hoe noise ontstaat en hoe je je belichting onder controle houdt, kun je zelfs met hoge ISO nog prachtige beelden maken.